Κυκλοφόρησε πριν λίγες ημέρες το νέο βιβλίο του Α. Ροδαφηνού με τίτλο «Οι Ηλίθιοι είναι ανίκητοι και καταφέρνουν πάντα να μας χαλάνε την ημέρα: Η Μέθοδος ‘Ρο’ για την αντιμετώπισή τους και την αποτελεσματική επίλυση προβλημάτων».
-Ποιοι είναι οι ‘ηλίθιοι’ κ. Ροδαφηνέ;
Όποιος αντικρίζει το εξώφυλλο ή διαβάζει τον τίτλο, κουνάει το κεφάλι συγκαταβατικά συμφωνώντας: «Δίκιο έχει ο συγγραφέας, πράγματι είναι ανίκητοι», προφανώς σκεπτόμενος άτομα άλλα πλην του εαυτού του. Δεν ξέρω σε ποιους αναφέρονται, πάντως κανείς μέχρι τώρα δεν έχει τύχει να δει το βιβλίο και να συμφωνήσει: «Δίκιο έχει ο συγγραφέας, πράγματι είμαστε ανίκητοι». Αρχίζω να ανησυχώ μήπως οι ηλίθιοι είναι μυθικά πρόσωπα αφού ακόμη δε συνάντησα κανέναν…
Η αλήθεια είναι ότι όταν ξεκίνησα να γράφω το βιβλίο, κι εγώ στο μυαλό μου ‘τους άλλους’ είχα: τον διευθυντή, τον καθηγητή, τον διαιτητή, την ατζαμή οδηγό, τον αγενή υπάλληλο, το άγαρμπο γκαρσόν, τον ‘καθυστερημένο’ συνεργάτη, τον ενοχλητικό πωλητή, την… πεθερά και γενικότερα άτομα τα οποία δεν φέρονται ‘σωστά’ – δηλαδή ‘όπως θα θέλαμε να φέρονται εμείς’!
Όπως καταλαβαίνετε λοιπόν, η αναφορά μου δεν έχει να κάνει με διανοητικά καθυστερημένους, παρά με άτομα που απλά βλέπουν τα πράγματα διαφορετικά και έχουν άλλη αντιμετώπιση από τη δική μας.
Κάποια στιγμή όμως συνειδητοποίησα ότι ως διευθυντής, καθηγητής, οδηγός, συνεργάτης, συχνά είμαι εγώ ο ηλίθιος στη ζωή κάποιων άλλων, σύμφωνα με την άποψη των οποίων δεν συμπεριφέρομαι πάντα ‘σωστά’… δηλαδή όπως θα ήθελαν αυτοί!
Στη συνέχεια, αντιλήφθηκα ότι ακόμη πιο συχνά ήμουν ο ‘ηλίθιος’ για τον… εαυτό μου! Παράλογες ιδέες, αντιλήψεις και πιστεύω όπως: ‘πρέπει να με αγαπούν όλοι’, ‘πρέπει το σπίτι μου να είναι πάντα καθαρό’, ‘πρέπει να είμαι καλός σύζυγος, εραστής, μάνατζερ, πατέρας, γιος, φίλος…’, δημιουργούν προβλήματα και …‘ανισορροπίες’ για μας και για τους γύρω μας.
-Είναι πράγματι ανίκητοι οι ηλίθιοι;
Ναι, αν τους (μας) αφήσεις. Όχι αν χρησιμοποιήσεις τις στρατηγικές και τις ασκήσεις που προτείνω. Το βιβλίο περιγράφει απλές ψυχολογικές εφαρμογές, παραδείγματα και ασκήσεις για καλύτερες σχέσεις, διαχείριση του στρες και ουσιαστική βελτίωση της ζωής. Εάν παρατηρήσατε, η ‘φυσιολογική’ ζωή που ζούμε δεν είναι πάντα μια ‘ικανοποιητική’ ζωή για πολλούς από μας.
-Τι σχέση έχει το βιβλίο με τα γνωστά κλασσικά βιβλία ψυχολογίας;
Λένε ότι όσο απλό είναι να περιπλέξεις τα πράγματα, τόσο περίπλοκο είναι να τα απλοποιήσεις. Νομίζω η κλασσική ψυχολογία τα περιέπλεξε λίγο. Το παρόν βιβλίο ‘μυαλολογίας’ (πιο δόκιμος όρος κατά την άποψή μου) είναι πολύ αλλιώτικο από τα άλλα. Ξεχάστε τις δυσνόητες έννοιες και τις πολύπλοκες θεωρίες της ψυχολογίας του 19ου αιώνα. Είναι ένα βιβλίο κεφάτο, ανάλαφρο και χαλαρωτικό, και μ’ αυτό τον τρόπο φιλικό προς τον αναγνώστη και κατανοητό. Έχει ως σκοπό να εμπνεύσει, να διασκεδάσει, αλλά και να εκπαιδεύσει. Περιγράφει παραδείγματα, ασκήσεις και ξεκαρδιστικές ιστορίες από την καθημερινή ζωή, προσφέροντας ταυτόχρονα μερικά από τα πολυτιμότερα μαθήματα που πρόκειται να πάρουμε στη ζωή μας. Αυτοσαρκασμός, σκίτσα, γελοιογραφίες και διδακτικά-ηθοπλαστικά ανέκδοτα πλαισιώνουν το κείμενο. Μέσα στις σελίδες του ο αναγνώστης θα βρει σημαντικά όπλα για την επίλυση προβλημάτων (π.χ., τη Μέθοδο ‘Ρο’), τη ρύθμιση του καθημερινού στρες (π.χ., τα λαστιχάκια αυτοτιμωρίας, την αγχο-βίζα), του θυμού (π.χ., τη μανούβρα Μπαρτ Σίμσον) και την αντιμετώπιση των ηλιθίων (π.χ., το ‘Μουντζοβόλο’).
-Πείτε μας λοιπόν λίγα λόγια για τη μέθοδο ‘Ρο’
Η μέθοδος ‘Ρο’ (παρακαλώ μη γίνει σύγχυση με τη μέθοδο ‘Ρω20’ του Λαζόπουλου) βασίζεται στο γνωστό ρητό των Ανώνυμων Αλκοολικών «Θεέ μου, δώσε μου το κουράγιο να αλλάξω αυτά που μπορώ να αλλάξω, την καρτερικότητα να αποδεχτώ αυτά που δεν μπορώ να αλλάξω και τη σοφία να καταλαβαίνω τη διαφορά». Οι περισσότεροι βέβαια την πατάμε στο τρίτο σκέλος, καθώς προσπαθούμε να αλλάξουμε πράγματα τα οποία είτε δεν αλλάζουν είτε δεν αξίζουν τον χρόνο και την ενέργεια που ξοδεύουμε για τη λύση τους. Η ποιότητα της ζωής μας εξαρτάται από την ικανότητα μας επίλυσης προβλημάτων. Η μέθοδος ‘Ρο’ είναι ένα απλό μα ολοκληρωμένο πρόγραμμα αντιμετώπισης προβλημάτων και διαχείρισης του στρες. Αφορά ένα απλό διάγραμμα, το οποίο ανάμεσα σε άλλα, περιλαμβάνει ερωτήσεις όπως οι ακόλουθες:
-Μπορώ να κάνω κάτι άμεσα, για να αντιμετωπίσω αυτό το πρόβλημα;
-Αξίζει τον κόπο να επενδύσω τόσον χρόνο κι ενέργεια για να το επιλύσω;
-Με ποιον τρόπο με βοηθά η παρούσα συμπεριφορά μου να αντιμετωπίσω το πρόβλημα;
-Τι μπορεί να συμβεί στον οργανισμό μου, εάν συνεχίσω να είμαι σε ένα στάδιο παραφροσύνης ή κατάθλιψης;
-Πόσον χρόνο μπορώ να παραμείνω σε αυτήν την κατάσταση χωρίς επιπτώσεις στην υγεία μου;
-Πώς μπορώ να χρησιμοποιήσω θετικά αυτήν την αποτυχία; Τι έχω μάθει από το συγκεκριμένο πάθημα; -Τι καλό βλέπω σε όλα αυτά;
-Στη θεωρία είναι καλά και εύκολα αυτά που μας λέτε. Τι γίνεται στην πράξη όμως;
Υπάρχει πρόβλεψη. Το βιβλίο χωρίζεται σε τρία μέρη. Το πρώτο μέρος είναι σχετικά θεωρητικό και, ως εκ τούτου, κάτι γραμμάρια πιο… «βαρύ» σε σχέση με τα άλλα δύο μέρη. Συγκεκριμένα, στο πρώτο μέρος γίνεται μια προσπάθεια να προσδιοριστεί η έννοια του στρες, να αναφερθούν οι κύριες πηγές του και να εξεταστεί το αν τα χαρακτηριστικά της προσωπικότητας επηρεάζουν το πώς το αντιλαμβανόμαστε και πώς το βιώνουμε· κατόπιν, παρουσιάζονται επιγραμματικά τα φερόμενα ως πιθανά αποτελέσματα του υπερβολικού στρες στον οργανισμό.
Στο δεύτερο μέρος, γίνεται μία διάκριση μεταξύ υγιών και… «ανθυγιεινών» αντιδράσεων σε καταστάσεις στρες. Εν συνεχεία, περιγράφονται βασικά αξιώματα και αρχές που αφορούν την αντιμετώπιση του στρες. Φυσικά, εδώ παρουσιάζεται σε παγκόσμια πρώτη και η ξακουστή και απλοϊκή στην κατανόηση και στην εφαρμογή της μέθοδος «Ρο», μια αγωγή προληπτική και θεραπευτική στην αντιμετώπιση των ενοχλητικών ατόμων, αλλά και καταστάσεων. Πρόκειται για μια αλάνθαστη(!) τακτική που μπορεί να εφαρμοστεί σε κάθε είδους πρόβλημα που αντιμετωπίζετε ή πιθανόν να αντιμετωπίσετε.
Στο τρίτο μέρος, το συγγραφικό στυλ αλλάζει άρδην. Εδώ περιγράφεται με αρκετή δόση χιούμορ μία ολόκληρη ημέρα του «Δάνου Αγχώτη», ενός σύγχρονου Δον Κιχώτη, ο οποίος, έχοντας τελειώσει την ανάγνωση του θεωρητικού υποβάθρου, δοκιμάζει να εφαρμόσει τη θεωρία στην πράξη. Από τη στιγμή που ξυπνάει, μέχρι τη στιγμή που επιστρέφει εξουθενωμένος στο σπίτι, αντιμετωπίζει με θάρρος και στωικότητα τα θηρία και τους δράκους (τους ηλίθιους) του σύγχρονου κόσμου: τον/την παρτενέρ στην τουαλέτα, τον γεματούλη που τον στριμώχνει στον ανελκυστήρα, την κυκλοφορία στο δρόμο, το αφεντικό, τον δυσαρεστημένο πελάτη στη δουλειά, αλλά και το πιο δύσκολο άτομο: τον εαυτό του και τις δικές του παράλογες απαιτήσεις.
Η διάθεση για χιούμορ, η αποφασιστικότητα, η αφοσίωση στο στόχο του, «να μην αφήσει κανέναν κερατά να του χαλάσει τη μέρα, γιατί αυτή η μέρα είναι δικιά του!», αλλά και ο προσεκτικός σχεδιασμός ενός τρόπου δράσης για την «κατάκτηση της κορυφής» διακρίνουν τον ήρωά μας από τους κοινούς θνητούς.
Τέλος, εξαιρετικά σημαντική είναι και η ικανότητα του πρωταγωνιστή Δάνου, να κρατά μια απόσταση από το κάθε πρόβλημα. Μπορεί να βάζει τα πράγματα στη θέση τους, να τους δίνει τη σωστή τους «διάσταση», και να προσδίδει στο κάθε συμβάν την πραγματική του αξία και τίποτα παραπάνω. Αυτά συμβαίνουν στον επίλογο, όπου επιπλέον ο αναγνώστης, με τη βοήθεια του Μαύρου Αρκούδου, ανακαλύπτει –επιτέλους!– γιατί διάβασε 270 σελίδες από τούτο το βιβλίο, καθώς και ποιος είναι, τι γυρεύει σε αυτή τη ζωή και άλλα τέτοια… μεταφυσικά!
-Εσείς εφαρμόζετε αυτά που διδάσκετε;
Ήμουν κι εγώ πρωταθλητής στα 15 μου· στην… ανησυχία. Δυστυχώς, ποτέ δεν έγινε Ολυμπιακό αγώνισμα, αλλιώς θα αγωνιζόμουν κι εγώ τότε για μια θέση στην παγκόσμια κατάταξη. Με είχαν διδάξει καλά. Οι γονείς μου ήταν και αυτοί πρωταθλητές! Άλλωστε, στην Ελλάδα έχουμε καλή Εθνική ομάδα στο άθλημα: «Μην κάνεις αυτό!», «μην κάνεις εκείνο!», «δεν έφαγες αρκετά!», «φόρεσε αυτά!», «πρόσεχε, θα χτυπήσεις!», «θα κρυώσεις!»… Χρόνια κράτησε αυτό το βιολί. Πέρασα κι εγώ τα πρώτα 24 –ολόκληρα!– χρόνια της ζωούλας μου, χωρίς να έχω ιδέα των όσων περιγράφω παρακάτω. Ομολογώ ότι, αν και η ζωή μου βελτιώθηκε αρκετά, αφού διάβασα και απέκτησα τις σχετικές γνώσεις γύρω από την ψυχολογία, συχνά ξεχνάω να τις εφαρμόσω. Μακάρι, βέβαια, να είχα αποκτήσει αυτές τις γνώσεις νωρίτερα, από το γυμνάσιο ή το δημοτικό!
-Σε τι κοινό απευθύνεστε;
Σε όλους. Στον καθένα που θέλει να μειώσει το στρες και να μάθει να αντιμετωπίζει με επιτυχία κάθε είδους πρόβλημα (πρόκληση), να γίνει δηλαδή ένας Ε.Ε.Π. ή Επαγγελματίας Επιλυτής Προβλημάτων. Στα άτομα που επιθυμούν να βελτιώσουν τη ζωή τους σε οποιονδήποτε τομέα, ακολουθώντας τη συμβουλή του προηγούμενου μου βιβλίου: ‘Σ.Κ.Α.Β.Ε.’ για Συνεχή και Ασταμάτητη Βελτίωση του Εαυτού’. Ο Al Order, ένας αθλητής ο οποίος αγωνίστηκε σε τέσσερις Ολυμπιάδες, και επομένως, επί 16 τουλάχιστο χρόνια ήταν σε κορυφαία φυσική κατάσταση, είπε μια μέρα, στα 40 του πια: «Ώσπου να το καταλάβω ότι η επιτυχία είναι 90% αποτέλεσμα του τι τρέχει μέσα στο μυαλό μας και 10% αποτέλεσμα του πώς εμείς τρέχουμε, είχα ήδη αποκτήσει το σώμα ενός συνταξιούχου πολίτη!» Μακάρι να διαβαστεί από τα νεαρά άτομα που τόσο έχουν ανάγκη αυτές τις γνώσεις ώστε να προλάβουν να ζήσουν περισσότερα υγιή και ευτυχισμένα χρόνια από εμάς τους λίγο παλαιότερους! Πείτε το λοιπόν σε έναν φίλο ή μία φίλη!
Αλήθεια, τι δώρο θα κάνετε σε αυτούς που αγαπάτε, στους φίλους που θα επισκεφτείτε; Γλυκά;
Ή μήπως ένα βιβλίο;
Ένα πολύτιμο δώρο για κάποιους που αγαπάτε κι επιθυμείτε να βοηθήσετε να βελτιώσουν την ποιότητα της ζωής τους, αλλάζοντας είτε τις συνθήκες καθαυτές είτε τη στάση τους προς αυτές!
