Κατά κανόνα, όταν προβλήματα ή τραγωδίες επηρεάζουν τους ανθρώπους τα προβλήματα που προκύπτουν είναι ιδιαίτερα για κάθε χώρα, πόλη, ή ακόμα συγκεκριμένη γεωγραφική τοποθεσία. Περιστατικά όπως ο πόλεμος, η τρομοκρατία, οι ασθένειες, η φτώχεια και οι φυσικές καταστροφές επηρεάζουν μικρότερα κομμάτια του πληθυσμού σε διάφορες περιοχές του κόσμου και σε συγκεκριμένο χρόνο ενώ το υπόλοιπο μέρος του πληθυσμού παρακολουθεί ή ενημερώνεται για τα γεγονότα από τα νέα ή τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Κάποιοι από εμάς σκέφτονται τους συνανθρώπους τους που υποφέρουν σε όλον τον κόσμο και νιώθουν ενσυναίσθηση και λύπη, ενώ άλλοι πιθανόν συνεχίζουν να ζουν την ζωή τους χωρίς δεύτερη σκέψη. Ούτως η άλλως ,άνθρωποι υποφέρουν κάθε μέρα σε όλον τον κόσμο.
Ο κορονοϊός είναι τόσο δραματικά διαφορετικός από οτιδήποτε άλλο έχουμε υποστεί, διαβάσει σε βιβλία ή δει σε ντοκιμαντέρ στην ιστορία της ανθρωπότητας. Είναι ένα μαζικό , παγκόσμιο γεγονός που επηρεάζει άμεσα το ανθρώπινο είδος . Όλοι ακούμε και βλέπουμε με τρόμο ,σκεπτικισμό και/ή προσοχή: το λιγότερο που μπορούμε να πούμε είναι ότι ο ιός έχει τραβήξει την προσοχή όλων μας. Καθώς επεκτείνεται από ήπειρο σε ήπειρο, και από χώρα σε χώρα ,παρακολουθούμε του αριθμούς -την άνοδο των κρουσμάτων και τραγικά, τον τρομακτικό αριθμό απωλειών.
Η πανδημία έχει δημιουργήσει ένα μεγάλο κύμα, που επηρεάζει την παγκόσμια οικονομία, την εργασία και την οικονομική κατάσταση εκατομμυρίων ανθρώπων, οικογενειών και κοινοτήτων. Έχει αναπόφευκτα προκαλέσει σημαντικά κοινωνικά προβλήματα και αλλαγές όχι μόνο στην καθημερινή μας ζωή, αλλά και στον τρόπο που αλληλοεπιδρούμε με τους άλλους.
Στην συνέχεια θα συζητήσουμε κάποια σημαντικά θέματα που σχετίζονται με τον διαβόητο COVID-19-την πανδημία που έχει σημαδέψει αυτή την γενεά και τον κόσμο για πάντα.
Κοινωνικός Στιγματισμός και Κορονοϊός.
Τα στερεότυπα και ο κοινωνικός στιγματισμός είναι ατυχείς αλλά επίσης ανθρώπινες αντιδράσεις στον φόβο. Ο φόβος για το άγνωστο, όπως και ο φόβος για το γνωστό. Δεν ξέρουμε τις μακροχρόνιες συνέπειες του ιού ,δεν γνωρίζουμε εάν θα αναπτυχθεί εμβόλιο κάποια στιγμή φέτος, όπως επίσης δεν γνωρίζουμε εάν αυτός ο ιός θα εξαφανιστεί μόνο και μόνο για να επιστρέψει στο τέλος της χρονιάς ή στην αρχή της επόμενης, όπως γίνεται και με την εποχική γρίπη. Δεν γνωρίζουμε ακόμα εάν η ασθένεια μπορεί να θεωρηθεί « γρίπη». Οι περισσότεροι από εμάς αντιμετωπίζουμε τον ιό ως μυστήριο ή ως τέρας. Ωστόσο, γνωρίζουμε ότι ο ιός είναι επικίνδυνα μεταδοτικός, γνωρίζουμε ότι πρέπει να μείνουμε κοινωνικά απόμακροι, γνωρίζουμε ότι πρέπει να μείνουμε σπίτι.
Η λίστα με αυτά που γνωρίζουμε και δεν γνωρίζουμε ολοένα και αυξάνεται. Και καθώς περνούν οι μέρες η λίστα μεγαλώνει δυναμιτίζοντας το στίγμα και τα στερεότυπα αλλά και αυξάνοντας τον φόβο και τον πανικό. Οι άνθρωποι καταφεύγουν στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και σε διαδικτυακά φόρουμ ώστε να διοχετεύσουν τις αμφιβολίες και τους φόβους τους . Υπάρχουν οι σκεπτικιστές που ισχυρίζονται ότι ο ιός είναι μια φάρσα ,μια ιστορία που έχει πάρει τεράστιες διαστάσεις ή έχει κατασκευαστεί από τα Μέσα Ενημέρωσης. Άλλοι πιστεύουν ότι ο COVID-19 σημαίνει το τέλος του κόσμου όπως τον ξέραμε . Επίσης υπάρχουν και αυτοί που έχουν επηρεαστεί από την ασθένεια άμεσα: οι ασθενείς και οι αγαπημένοι τους που γνωρίζουν την πραγματική φύση του ιού.
Οι ασθενείς, όπως επίσης και τα άτομα που δεν ακολουθούν το πρωτόκολλο ασφαλείας που συστήνεται από τους ειδικούς, πέφτουν θύματα κοινωνικού στιγματισμού ως αποτέλεσμα διαδικτυακού κανιβαλισμού . Οι άνθρωποι συχνά ξεσπούν τους φόβους και τον θυμό τους σε άλλους, κάτι το οποίο τελικά, οδηγεί σε μεγαλύτερη σύγκρουση, παραπληροφόρηση και σύγχυση.
Όποιος νοσεί από τον ιό, πιθανόν να νιώθει ότι επιβλέπεται από τον κοινωνικό του περίγυρο καθώς περιμένουν όλοι να λήξει η καραντίνα.
Αλλά και όσοι δεν νοσούν αισθάνονται ότι κάθε τους βήμα παρακολουθείται και διερευνάται από τους συνανθρώπους τους με επικριτική διάθεση, ειδικά εάν φτερνιστούν, βήξουν ή πλησιάζουν πολύ τους άλλους.
Άλλοι κατσουφιάζουν όταν βλέπουν ανθρώπους να μην φορούν μάσκες ή γάντια ή ακόμα να κοινωνικοποιούνται σε ομάδες. Λες και οι ριζικές αλλαγές στην ζωή μας δεν ήταν αρκετές, τώρα καλούμαστε να αντιμετωπίσουμε το στρες και τις δημόσιες διερευνητικές ματιές, έλεγχο και κριτική οποιασδήποτε κίνησης και λόγου μας ακόμα και ως χιούμορ στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
Η κύρια υποβόσκουσα αιτία που θα μπορούσε να εξηγήσει την παράλογη κοινωνική συμπεριφορά και ακόμα σκληρότητα ανάμεσα στους ανθρώπους, είναι η ανάγκη να ανακτήσουν τουλάχιστον κάποιο έλεγχο εν μέσω μιας κατάστασης που είναι εντελώς εκτός ελέγχου. Συχνά, οι άνθρωποι επιχειρούν να πουν στους ανθρώπους πως να δράσουν ή να συμπεριφερθούν γιατί με αυτόν τον τρόπο νιώθουν ότι διατηρούν ένα αίσθημα ασφάλειας.
Η πραγματικότητα είναι ότι αρκετοί από τους ανθρώπους που μολύνθηκαν δεν γνωρίζουν πως ή από ποιον το κόλλησαν. Αυτό είναι μια πραγματικότητα που όλοι γνωρίζουμε κατά βάθος, αλλά παρ’ όλα αυτά προσπαθούμε να ελέγξουμε το περιβάλλον όσο δυνατόν μπορούμε, ακόμα και εάν αυτό σημαίνει να δημιουργήσουμε συγκρούσεις, να απορρίψουμε άλλους και να τροφοδοτήσουμε την αρνητικότητα.
Είναι αποφασιστικής σημασίας αυτή την στιγμή, οι άνθρωποι να παραμείνουν άνθρωποι, να δείξουν ενσυναίσθηση, να ενημερώσουν τους άλλους με καλοσύνη και να τους βοηθήσουν όσο μπορούν και μέσα στα πλαίσια των μέτρων ασφαλείας. Αυτό είναι το μόνο που πραγματικά θα μας σώσει από κάθε κακό. Η μεγαλύτερη απειλή είναι η καταστροφική μας τάση και δράση απέναντι στους συνανθρώπους μας.
Οι επικείμενοι Κίνδυνοι ενός οικονομικού Κραχ
Ακόμα και αυτοί που αρνούνται ότι ο COVID-19 είναι μια πραγματική απειλή, έκαναν ένα βήμα πίσω όταν η παγκόσμια οικονομία καταστράφηκε. Αυτό θεωρείται μια από τις πιο σοβαρές συνέπειες αυτής της πανδημίας ,μιας και οι πιθανές ψυχικές επιπτώσεις ενός μαζικού κλίματος ανεργίας στις πόλεις και στα έθνη μπορεί να είναι επικίνδυνες και μοιραίες. Πολλοί πιστεύουν ότι ο αριθμός αυτοκτονιών θα αυξηθεί, όταν οι άνθρωποι δεν θα είναι σε θέση να ανταπεξέλθουν στις οικονομικές ανάγκες τις προσωπικές και της οικογένειάς τους. Γι’ αυτό τον λόγο, είναι κρίσιμο τώρα ,περισσότερο από ποτέ, οι άνθρωποι να ενωθούν και να συνεργαστούν, να υποστηρίξουν και να δώσουν θετικά κίνητρα ο ένας στον άλλον, να επικοινωνούν με τους φίλους τους ,τα μέλη της οικογένειας, τους γείτονες και τους συνεργάτες τους. Πρέπει να το κάνουμε αυτό χωρίς δισταγμό.
Ο COVID-19 μας άλλαξε όλους και πιθανόν να μας αλλάξει για πάντα. Οι κοινωνίες μας, ο κόσμος μας ποτέ δεν θα είναι ο ίδιος. Μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε αυτόν τον χρόνο που μας δίνεται να αναπτυχθούμε, να μάθουμε και να προοδεύσουμε ως άνθρωποι. Να διερωτηθούμε για τις πράξεις και αποφάσεις μας και να αξιολογήσουμε τις αξίες μας και τον τρόπο που πρέπει να συμπεριφερόμαστε ο ένας στον άλλον.
Illustration: Kakuen Lau
